Министерство за здравство
Последно ажурирано: 15.02.2022
Оваа информација е наменета за здравствени работници. Пошироката публика треба да го погледнат текстот за медицинските состојби поврзани со повисок ризик за тешка форма на КОВИД-19, за подетални информации кликнете ТУКА.
Напомена: Ажурираната листа на медицински состојби кои носат висок ризик, врз основа на она што е објавено во литературата заклучно со 7 октомври 2021 година е прикажана подолу. Групирани се според нивото на докази, со највисоко ниво на врвот. Листата на медицински состојби не е финална и ќе се ажурира како што науката еволуира.
Овој текст е заснован на докази и е наменет за здравствените работници кои се грижат за пациенти со медицински состојби кои се изложени на поголем ризик за развој на тешки форми на КОВИД-19. Тешките форми на ковид-19 се дефинирани како хоспитализација, прием на интензивна нега, потреба од механичка вентилација или смрт.
Овој текст ги сумира податоците од објавените извештаи, научните публикации, непрегледани пре-публикации и податоци кои произлегуват од прегледи на литературата спроведен од експерти на оваа тема до октомври 2021 година. Информациите ги одразуваат тековните докази во врска со медицинските состојби и се наменети да им помогнат на здравствените работници да носат информирани одлуки за грижата за пациентот и да ја зголемат свеста за ризикот кај своите пациенти.
Продолжуваме да дознаваме се повеќе за факторите на ризик за тешки форми на КОВИД-19. Возраста е најсилниот фактор на ризик за тешки форми КОВИД-19. Оваа возрасна група претставува 80% од смртните случаи поврзани со КОВИД-19. Бројот на смртни случаи во оваа група е повеќе од 90 пати поголем од бројот на смртни случаи кај оние на возраст од 18-29. Дополнително, луѓето на возраст од 18 години и постари со одредени медицински состојби се изложени на зголемен ризик за тешка форма на КОВИД-19. Ризикот од тежок КОВИД-19 се зголемува како што се зголемува бројот на медицински состојби кај една личност.
Преглед на состојби врз основа на актуелните докази
1. Висок ризик за тешки форми на КОВИД-19 се дефинира како основна медицинска состојба или фактор на ризик за којашто има објавена мета-анализа или систематски преглед. Мета-анализата или систематскиот преглед покажува добри или силни докази, (во зависност од квалитетот на студиите во прегледот или мета-анализата) за зголемување на ризикот за најмалку еден тежок исход на КОВИД-19:
Рак
Цереброваскуларна болест
Хронична бубрежна болест *
Хронични белодробни заболувања ограничени на:
• Интерстицијална белодробна болест
• Белодробна емболија
• Пулмонална хипертензија
• Бронхиектазии
• ХОББ (хронична опструктивна белодробна болест)
Хронични заболувања на црниот дроб ограничени на:
• Цироза
• Неалкохолна масна болест на црниот дроб
• Алкохолно заболување на црниот дроб
• Автоимун хепатитис
Цистична фиброза
Дијабетес мелитус, тип 1 и тип 2 *
Попреченост
• Дефицит на внимание/хиперактивност (АДХД)
• Церебрална парализа
• Вродени малформации
• Ограничувања со грижата за себе или активностите од секојдневниот живот
• Интелектуални и развојни попречености
• Пречки во учењето
• Повреди на ‘рбетниот мозок
Срцеви состојби (како што се срцева слабост, коронарна артериска болест или кардиомиопатија)
ХИВ (вирус на човечка имунодефициенција)
Нарушувања на менталното здравје ограничени на:
• Нарушувања на расположението, вклучително и депресија
• Нарушувања на спектарот на шизофренија
Невролошки состојби ограничени на деменција
Обезност (BMI ≥30 kg/m2)*
Примарни имунодефициенции
Бременост и неодамнешна бременост
Физичка неактивност
Пушење, сегашни и поранешни
Трансплантација на цврсти органи или хематопоетски клетки
Туберкулоза
Употреба на кортикостероиди или други имуносупресивни лекови
2. Тенденција кон повисок ризик за тешки форми на КОВИД-19 се дефинира како медицинска состојба или фактор на ризик за која што нема објавено мета-анализа или систематски преглед. Доказите се поткрепени со претежно кохортни, студии за контрола на случаи или пресек:
Деца со одредени медицински состојби
Прекумерна тежина (BMI ≥25 kg/m2, но <30 kg/m2)
Српеста анемија
Нарушувања на употреба на супстанции
Таласемија
3. Мешани докази се дефинираат како медицински состојби или фактор на ризик за кој што има објавена мета-анализа или систематски преглед. Но, мета-анализата или систематскиот преглед е неубедлив, или затоа што збирните податоци за поврзаноста помеѓу основната состојба и тешките исходи на КОВИД-19 се неконзистентни или има недоволни податоци (или ограничени) за поврзаноста помеѓу основните состојби и тешките Резултати од COVID-19.
Недостаток на алфа 1 антитрипсин
Астма
Бронхопулмонална дисплазија
Хепатитис Б
Хепатитис Ц
Хипертензија *
* ги означува медицинските состојби за кои постојат докази за бремени и небремени лица